Türk makam müziğinde cinsler arasındaki modülasyonlarda ritmik cümlelerin işlevi: Hüseyni ve Beyati makamlarında yapısal ve bilişsel analiz
Anahtar Kelimeler:
Türk Makam müziği- cinsler arası modülasyon- ritmik cümleler- müzikal gramerÖzet
Bu çalışma, Türk Makam müziğinde Hüseyni ve Beyati makamlarında cins modülasyonları sırasında kullanılan ritmik cümlelerin yapısal, bilişsel, morfolojik ve sentaktik işlevlerini incelemektedir. Araştırmada, ritmik cümlelerin makam modülasyon süreçlerinde nasıl işlev gördüğü ve dinleyicinin modülasyonları algılama sürecine nasıl katkıda bulunduğu ele alınmıştır. Hüseyni ve Beyati makamlarına ait toplam 169 müzik eseri (Hüseyni: n=98, Beyati: n=71) analiz edilmiştir. Ritim kalıplarının istatistiksel analizi için ki-kare testi ve olasılık oranları kullanılarak, belirli ritmik cümlelerin modülasyon süreçlerinde öngörülebilirliği nasıl sağladığı araştırılmıştır. Bulgular, Beyati makamında daha sık ve düzenli ritmik tekrarların, Hüseyni makamında ise daha uzun ve esnek ritmik yapıların modülasyonları yönlendirdiğini ortaya koymuştur. Sonuçlar, ritmik cümlelerin sadece tonal geçişlere eşlik eden yapılar olmadığını, aynı zamanda modülasyon süreçlerinde yapısal ve bilişsel işlevler üstlendiğini göstermektedir. Çalışma, ritmik yapıların modülasyon süreçlerinde bilişsel ve anlatısal işlevleri üzerine önemli katkılar sunmaktadır. Gelecek araştırmalar, farklı makamlar üzerindeki ritmik cümlelerin etkilerini, dinleyici perspektifinden bilişsel mekanizmaların neler olduğunu ve canlı performanslardaki algısal süreçleri incelemesi önerilmektedir.
Yazar Biyografisi
Fırat Altun, Harran Üniversitesi
Dr.Öğr. Üyesi, Fırat Altun, Diyarbakır’da doğan Fırat Altun, Müzik Eğitimine Diyarbakır Anadolu Güzel Sanatlar Lisesinde başlamıştır. Lisans eğitimini Müzik Eğitimi alanında tamamlayan Altun, bu süreçte Türk müziğinin çok seslendirme koro yönetimi ve işitsel beceriler üzerine kapsamlı bir eğitim almıştır. Lisans eğitimini tamamladıktan sonra, Müzik Eğitimi alanında yüksek lisans yaparak akademik kariyerini sürdüren Altun kazandığı prestijli bir burs ile Birleşik Krallık'ta önde gelen bir müzik kurumunda doktora çalışmalarına başlamıştır. Doktora eğitimi süresince, Bilişsel Müzik Teorisi, Müziğin sebep olduğu duygulanım, Besteleme teknikleri ve işitme becerileri üzerine yoğunlaşmıştır. Akademik çalışmalarının yanı sıra, çeşitli senfoni ve oda orkestralarında çellist olarak da aktif olarak yer almıştır. Altun’un araştırma ilgi alanları, müzik algısı ve bilişi, kompozisyon ve performans konularını içermektedir. Özellikle müzik yapısının bilişsel ve kültürel dinamikleri üzerine yoğunlaşan çalışmaları, müziğin farklı kültürel bağlamlarda nasıl algılandığı, bestelendiği ve icra edildiğine dair derin bir anlayış sunmaktadır. Email: firataltun@harran.edu.tr ORCID: 0000-0002-2435-4909
Research Gate: https://www.researchgate.net/profile/Firat-Altun
AcademiaEdu: https://york.academia.edu/FıratALTUN
Google Scholar: https://scholar.google.com/citations?user=eAhY16YAAAAJ&hl=tr
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Türk Müziği
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
