İlham Nazarov'un opera sanatındaki pedagojik yönlerine bir bakış

Özet

Bu makale, Azerbaycanın kontrtenor sesli ilk ve tek opera sanatçısı İlham Nazarov'un opera sanatındaki pedagojik faaliyetlerine bir bakış oluşturmak amacıyla yapılmıştır. Bu araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseninde gerçekleştirilmiştir. İ. Nazarov’un opera sanatındaki pedagojik yaklaşımı araştırmanın durumudur. Veri toplama araçları olarak İ.Nazarov’un ve öğrencilerinin görüşleri, konserleri incelenmiştir. İ.Nazarov ile yapılan görüşme içerik analizi sonucunda; Etkili Opera Eğitimi teması altında öğretimsel yaklaşımlar alt temasındaki kodlar; eseri farklı icracıların yorumlarıyla dinleme, birlikte dinleme, icralar üzerine tartışma, kelime telaffuzuna önem verme, ritimde telaffuz egsersizleri, fiziksel duruş, eserin ezberlenmesi, kelime ezberinde müziksel uyum şeklinde belirlenmiştir. İ.Nazarov’un Ses Özellikleri alt teması altında, farklı ses tonlarını kullanabilme, soprano, mezzo-soprano, bariton, bas, kontrtenoru kullanabilme, farklı ses tonları kullanmasının hazırlık gerektirmesi kodları belirlenmiştir. Öğrenciye Göre Farklılaştırma alt teması altında, Öğrenci özelliklerine (örn. tenor) yönelik kitaplarla gelişimi, Uzmanlardan bilgi alma kodları belirlenmiştir. İ.Nazarov’un opera eğitimde öğrencilerle yaptığı konserlerde Nesillerin Birliği, Barok Müzik Akşamı gibi konserlerinin içeriklerinde aynı zamanda öğrencilerinin sanatsal gelişimini desteklediği belirlenmiştir. İ.Nazarov’un konserlerinden dört Youtube videosunun incelemesinde, bir eğitmen olarak öğrencilerine bireysel olarak yaklaşım gösterdiği, onların gelişimsel durumlarında farklılaştırmayı da kullandığı belirlenmiştir. Örneğin Sübhan Rüstemaov’a bir tenor olarak pedagojik yaklaşımı örnek olarak verilebilir. İ.Nazarov’un halk şarkılarının öğretimindeki yaklaşımı; öğrencilere halk şarkılarının tüm inceliklerini, detaylarını dikkatle ele almayı ve melizmatik süslemeleri zevkle kullanmayı öğretmeye, eğitimlerinin ilk yıllarından itibaren başlamak şeklindedir. Konservatuvardaki eğitim tarzında, bilhassa yarışma ya da konsere hazırlık yapan öğrencileriyle birebir eğitimler (bireyselleştirme) ve öğrencilerin bireysel farklılıklarını dikkate alarak konser öncesi hazırlıklar yaptığı belirlenmiştir. İ.Nazarov’un öğrencileri ile yapılan görüşmeleri sonucunda Tofik Zeynalov’un sesinin en iyi şekilde kullanmayı öğrenmesini sağlaması, devamlı yardımcı olması gibi özeliklerine, Kenan Rehmanzadeye ise doğru icra tekniğini, eserin içeriğini anlama, icrada oyunculuk becerilerini yansıtma gibi birçok konunun en iyi şekilde öğrenilmesindeki etkisinden bahsetmişlerdir. İ.Nazarov öğrencisi Sübhan Rüstemov’a yaklaşımında “öğrencinin evlat kadar değerli olması” şeklindeki pedagojik yaklaşımı sergilediği görülmektedir. İlerideki araştırmalarda İ.Nazarov’un opera eğitimine yaklaşımı daha derin analiz edilebilir ve yüksek öğretimde görüşleri ışığında öğretim müfredatlarına yönelik çalışmalar yapılabilir.